Turniej Jesienny

Z Historia Wisły

Dr Tadeusz Konczyński.
Dr Tadeusz Konczyński.
Jesienią 1906 roku z inicjatywy dr Tadeusza Konczyńskiego zorganizowano turniej piłkarski. Można by go określić jako pierwsze Mistrzostwa Krakowa. Nie wiadomo dokładnie, kiedy turniej się rozpoczął, data zakończenia również nie jest znana. Faktem jest, iż dr Konczyński przyjechał do Krakowa w połowie września 1906 roku, natomiast 30 września krakowska drużyna Biało-Czerwonych wyjechała do Lwowa na rewanżowy mecz z tamtejszymi Czarnymi. W „Kopcu Wspomnień” Józef Lustgarten napisał: "Białoczerwoni nie myśleli o nazwie dla siebie. Przerywając gry turniejowe, wyjechali na rewanż do Lwowa, który przyniósł zarówno im, jak i wszystkim piłkarzom krakowskim pełną satysfakcją za porażkę w Krakowie." Wynika z tego, że 30 września turniej już trwał.

W rozgrywkach wzięło udział 16 zespołów. Ale czy na pewno 16? Wydawnictwa jubileuszowe Wisły, które powstały na 25 i 40-lecie istnienia klubu, oraz "Przegląd Sportowy" (nr 21 z 1921 roku) podają, że tych zespołów było aż 40. Taka też liczba widnieje w historii Wisły przedstawionej na 15-lecie istnienia w "Przeglądzie sportowym"[1]. Podana liczba drużyn piłkarskich musi budzić wątpliwości, bo skąd znalazłoby się ich tyle w Krakowie w owym czasie, nawet biorąc pod uwagę fakt, że niektóre gimnazja wystawiały więcej niż jedną drużynę. Liczba 16 pojawia się w "Nowej Reformie" z 20 października 1906 roku, "Kopcu wspomnień" oraz pisanych ręką J. Lustgartena wydawnictwach Cracovii. Ponadto "Nowa Reforma" podaje datę rozpoczęcia turnieju. Według gazety była to sobota 13 października. Te dwie wydawałoby się sprzeczne informacje wcale nie muszą takie być. Można postawić parę hipotez:

  1. Turniej mógł być podzielony na dwie fazy. W I fazie, zaczynającej się we wrześniu, brałoby udział 40 zespołów, natomiast w następnej (w październiku)- 16. Między poszczególnymi fazami Biało-Czerwoni wyjeżdżają na mecz do Lwowa. Jeśli Wisłę utożsamić z I drużyną II Szkoły Realnej, to w drugiej połowie września wiadomo o rozegraniu przez nią dwóch meczów: wygrała z Klubem Rzemieślników 2:1 i przegrała z klubem I Szkoły Realnej 0:3. Czy działo się to w ramach pierwszej fazy turnieju? Jest co do tego sporo wątpliwości, gdyż w relacjach prasowych nie ma w tym względzie żadnych sugestii. Jednak identyfikacja drużyn, które rozgrywały swe mecze w tym właśnie okresie oprócz Wisły (są to te same drużyny, które grają później w turnieju październikowym) może sugerować, że tak właśnie było. Trudno bowiem sobie wytłumaczyć tak nagłą aktywność drużyn krakowskich inaczej, jak chęcią uczestniczenia w turnieju.
  2. Kluby rozgrywały kilka meczów towarzyskich przed turniejem październikowym. Sam turniej rozpoczął się 13 października. Lustgarten natomiast myli się, w swoim rozdziale, w "Kopcu wspomnień".

To jedynie hipotetyczne scenariusze. Pewnym jest natomiast, że zawody rozpisane były już we wrześniu. "Nowa Reforma" z 28 września donosi, że Koło Towarzystwa Zabaw Ruchowych w Krakowie "zawiązane przez delegata lwowskiego Towarzystwa dra T. Konczyńskiego zabrało się energicznie do pracy. Ono to rozpisało match międzyszkolny".

Wśród uczestników turnieju znalazły się m.in.: dwa kluby z gimnazjum św. Anny, dwa kluby I Szkoły Realnej, dwa z gimnazjum Sobieskiego, Klub II Szkoły realnej (Wisła), klub z gimnazjum św. Jacka, klub IV gimnazjum, klub seminarium nauczycielskiego, Czarni Kraków (Rzemieślnicy). "Nowa Reforma" wspomina jeszcze o klubach Żółtych, Niebieskich, Białych i Niebiesko-różowych, ale najpewniej są to przydomki w/w zespołów szkolnych. Mecze rozgrywało sześć drużyn jednocześnie na trzech boiskach na Błoniach i cieszyły się one sporym zainteresowaniem wśród widowni, gdyż "całe szkoły wyruszają na te widowiska i oklaskują zwycięzców". Pobieżne zasady zawodów pojawiły się na łamach "Nowej Reformy": "Za zasadę przyjęto, że każdy klub, który przegra dwie partye z rzędu, lub którego liczba przegranych partyj o dwa większa od wygranych, wykreślany jest z matchu – partye zaś wygrane na klubie wychodzącym z matchu, nie liczą się zwycięzcom". Mecze rozgrywano codziennie. "To też wielka liczna klubów topnieje jak śnieg na słońcu. Młodziutkie kluby Żółtych, Nienieskich, Białych i Niebiesko-różowych nie widnieją już na liście walczących... Podobny los czeka i inne, bardziej wytrawne i śmiałe. Wśród walki na pierwszy plan wysuwają się Czerwoni, klub. św. Anny, klub św. Jacka i klub "Wisła". Najgroźniejsi przeciwnicy akademicka "Cracovia" i "Biało-czerwoni" czekają, dopóki nie zmniejszy się dokładnie liczna klubów, biorących udział w matchu". Tak turniej relacjonowała "Nowa Reforma" z 20 października, informując zarazem, że potrwa on jeszcze kilkanaście dni.

21 października swój mecz w turnieju rozgrywa Wisła, przeciwnikiem była wyróżniająca się w zawodach drużyna z Gimnazjum Św. Anny – o czym informuje w swej książce J. Kukulski, nie podając jednak wyniku tego spotkania. Biorąc pod uwagę miejsce, jakie zajęła w tym turnieju Wisła można przypuszczać, że wynik był dla niej korzystny.

Nie wiadomo dokładnie, jak długo rozgrywki trwały i kiedy się zakończyły. Niejasne zasady sprawiały, że turniej się przeciągnął do później jesieni. W efekcie, jak się wydaje dość arbitralną decyzją, „ze względu na spóźnioną porę rozgrywki przeprowadzały tylko drużyny, kandydujące do pierwszych miejsc. Ostatecznie w turnieju o charakterze mistrzostwa, gdyż każdy grał z każdym po dwa razy, pierwsze miejsce zajęli biało-czerwoni... Drugie miejsce zajęła Cracovia, trzecie Czerwoni, czwarte Wisła, piąte obiecująca drużyna gimnazjum św. Jacka”. Tak kolejność drużyn na koniec turnieju określał J. Lustgarten, dodając, że w turnieju finałowym wzięła też udział drużyna rzemieślnicza (Klub Rzemieślników „Czarni”). Potwierdzają to późniejsze publikacje Cracovii.


Końcowa kolejność wg Józefa Lustgartena:

  1. Biało-Czerwoni
  2. Akademicy (Cracovia)
  3. Czerwoni (drużyna Jenknera)
  4. Wisła
  5. IV gimnazjum

Końcowa kolejność wg publikacji na 40-lecie TS Wisła oraz wg. "Przeglądu sportowego" nr 21 z 1921 roku:

  1. Biało-Czerwoni
  2. Czerwoni (drużyna Jenknera)
  3. Wisła
  4. Akademicy (Cracovia)


Zobacz też

Przypisy

[1]PS nr 21 z 1921 roku

Źródła

Monografia 25-lecia TS Wisła
Monografia 40-lecia TS Wisła
Monografia 30 lat KS Cracovia
"Pierwsze mecze, pierwsze bramki" - J. Kukulski, Kraków 1988
"Kopiec wspomnień" - J. Lustgarten
"Nowa Reforma" - z 28 września oraz 20 października 1906 roku